Werkgeversaansprakelijkheid en goed werkgeverschap

De afgelopen jaren is er veel jurisprudentie ontstaan over de klassieke werkgeversaansprakelijkheid en goed werkgeverschap. Met vergaande consequenties. Want als een medewerker schade oploopt in verband met zijn werk, zal de werkgever daar vaak voor moeten opdraaien, tenzij hij zich goed heeft verzekerd. In dit artikel leggen we dit uit aan de hand van een paar voorbeelden.

Banketbakkerij ‘de Soes’

Kees is eigenaar van banketbakkerij ‘de Soes’. Hij heeft een aantal mensen in vaste dienst, waaronder bakker Jaap en bezorger Fleur. Op een kwade dag vinden er een aantal bijzonder vervelende gebeurtenissen plaats. Kees vraagt zich af of hij aansprakelijk is voor de letsel- en zaakschade die hierdoor zijn ontstaan.

Blijvend letsel door mixer

Jaap loopt ernstig blijvend letsel op. Hij komt met zijn arm in een deegmixer terecht. Dat komt niet door de mixer, blijkt uit onderzoek, want die functioneert goed, maar doordat hij per ongeluk de beschermkap niet goed op de bak heeft geplaatst.

Werkgeversaansprakelijkheid

Kees is aansprakelijk voor de geleden schade van Jaap op grond van de zogeheten ‘klassieke werkgeversaansprakelijkheid’, zoals geregeld in art. 7:658 BW. Volgens dit artikel moet Kees zorgen voor veilige werkomstandigheden. Omdat Jaap op de werkplek tijdens zijn werk schade heeft opgelopen, rust er op Kees een vermoeden van schuld. Kees heeft kennelijk niet gezorgd voor veilige werkomstandigheden en dus is hij (schuld)aansprakelijk. Zelfs als hij kan aantonen dat hij Jaap diverse keren heeft verteld hoe belangrijk het is om de beschermkap goed op de mixer te plaatsen. Kees is echter niet aansprakelijk als hij kan aantonen dat er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid van Jaap voorafgaand aan het ongeluk. Daarvan zou bijvoorbeeld sprake zijn als Jaap tegen zijn collega’s zou hebben gezegd: ‘Kijk eens, ik stop mijn arm in de mixer en dan raak ik ernstig gewond.’

Auto-ongeluk tijdens werkzaamheden

Aan het einde van de dag rijdt Fleur vanuit banketbakkerij ‘de Soes’ naar huis met haar eigen WA-casco verzekerde auto. Ze gaat onderweg nog even langs bij een klant om een bestelling af te geven. Als Fleur naar het huisnummer van de klant zoekt, maakt ze een stuurfout en rijdt ze tegen een boom. Ze raakt ernstig gewond en haar auto is ‘total loss’. 

Kees kan er niets aan doen dat Fleur een stuurfout heeft gemaakt.  Daarom is Kees volgens art. 7:658 BW niet aansprakelijk voor de schade van Fleur. Maar ze heeft wel schade geleden in verband met een risico dat is verbonden aan haar werk. Volgens de uitleg van de Hoge Raad van het begrip ‘goed werkgeverschap’, dat is vastgelegd in art. 7:611 BW, moet de werkgever zorgen voor een adequate verzekering die een dergelijke schade vergoedt. Als Kees zo’n verzekering niet heeft afgesloten, moet hij op grond van goed werkgeverschap zelf de letselschade en de materiële schade vergoeden. Tenzij hij hiervoor verzekerd is, want dan betaalt de verzekeraar.

Wie vergoedt de schade van Jaap?

Jaap heeft Kees aansprakelijk gesteld voor het blijvende letsel aan zijn arm. Kees heeft een zakelijke aansprakelijkheidsverzekering die ook dekking biedt voor werkgeversaansprakelijkheid. Omdat Jaap per ongeluk de beschermkap van de deegmixer niet heeft dichtgedaan, valt hem geen opzet te verwijten. De voorwaarden van de verzekering geven aan dat Kees moet zorgen voor goede en veilige werkomstandigheden. Kees heeft hier zijn uiterste best voor gedaan maar toch is het misgegaan. Dit kan gebeuren, en daarom is er dekking op de aansprakelijkheidsverzekering onder de rubriek werkgeversaansprakelijkheid. Dat is maar goed ook, want bij letselschade gaat het al snel om enorme bedragen!

Wie vergoedt de schade van Fleur?

Ook Fleur heeft de banketbakkerij aansprakelijk gesteld. In dit geval is er geen dekking op de aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven (AVB) van haar werkgever, want schade met of door motorrijtuigen is hierop uitgesloten. Voor motorrijtuigen is iedereen wettelijk verplicht een aparte WA-verzekering af te sluiten. De auto van Fleur is WA-casco verzekerd, ze heeft geen eigen risico en ze heeft een bonusbeschermer afgesloten. De materiële schade aan de auto wordt vergoed door haar verzekeraar. Door het afsluiten van een bonusbeschermer heeft ze bovendien geen terugval in haar bonus/malus-ladder.

De letselschade van Fleur is niet gedekt op de autoverzekering omdat schade aan de bestuurder is uitgesloten. Houdt dit dan in dat Fleur zelf haar schade moet betalen (voor zover de zorgverzekeraar die schade niet vergoedt), terwijl ze onderweg was voor haar werk? Nee, want ze kan die schade verhalen op haar werkgever. Gelukkig heeft Kees een Verkeerschadeverzekering Medewerkers afgesloten. Deze verzekering biedt dekking aan medewerkers voor schade die zij oplopen in het verkeer bij de uitoefening van werkzaamheden voor hun werkgever. De letselschade wordt dus vergoed door de verzekeraar van Kees.